آیا میدانید مهمترین علائم کمر درد عصبی چیست؟ آیا با جدیدترین و موثرترین روشهای درمان کمردرد عصبی آشنا هستید؟ کمردرد عصبی که به آن سیاتیک نیز گفته میشود به عارضهای میگویند که در آن مهرههای کمر به ریشههای عصبی اطراف نخاع فشار وارد میکند. معمولاً این عارضه جدی یا خطرناک نیست و اکثر افراد مبتلا به سیاتیک به مرور زمان با درمانهای خانگی خودبهخود بهبود پیدا میکنند. با این حال در موارد شدیدتر ممکن است بیماران به جراحی نیاز داشته باشند. سیاتیک به دلایل مختلفی مانند: ضربه شدید، انجام کارهای سنگین، حرکات اشتباه ورزشی و چرخش ناگهانی ایجاد میشود.
خوشبختانه در حال حاضر روشهای درمانی مختلفی وجود دارد که با به کارگیری این روشها میتوانید سیاتیک را به طور کامل درمان کرده و یا از تشدید آن جلوگیری کنید. از آنجایی که سلامتی شما برای ما اهمیت بسیار زیادی دارد در این سری از مقالات شفاکاران قصد داریم در خصوص علت، علائم و درمانهای موثر کمردرد عصبی صحبت کنیم. با ما همراه باشید تا در این خصوص بیشتر بدانید.
کمر درد عصبی چیست؟
در این مقاله از شفاکاران می خوانیم که کمر درد عصبی یا سیاتیک به درد ناشی از آسیب یا تحریک ریشههای عصبی اطراف نخاع گفته میشود. سیاتیک با علائمی مانند: کمر درد، سوزن سوزن شدن و بی حسی کمر و باسن همراه است. حتی در مواردی شدت این دردها به قدری شدید است که تا ساق پا کشیده میشود. جالب است که بدانید! عصب سیاتیک طولانیترین و قطورترین عصب بدن است. عرض این ریشه عصبی ۲ سانتی متر است. با این حال اصلاح ریشه عصبی نیز چندان درست به نظر نمیرسد؛ زیرا عصب سیاتیک در واقع یک دسته عصب است که از پنج ریشه عصبی منشعب شده از نخاع تشکیل شده است.
در هر دو طرف بدن شما یک عصب سیاتیک وجود دارد. عصب سیاتیک از ابتدای نخاع تا انتهای زانو کشیده شده است. این عصب در زانو تقسیم شده و به قسمتهای پایینتر بدن مانند ساق و انگشتان پا کشیده میشود. تحریک عصب سیاتیک سبب درد خفیف تا شدید در قسمتهای مختلف (قسمتی که عصب تحریک شده) میگردد.
علائم کمردرد عصبی چیست؟
میزان درد و گرفتگی ناشی از تحریک عصب سیاتیک و کمر درد ناگهانی به شدت تحریک و میزان بیرون زدگی مهرههای کمر بستگی دارد. روند درمان کمر درد عصبی نسبت به روشهای درمانی سایر آسیبها بسیار متفاوت است. به همین دلیل توصیه میکنیم با مطالعه علائم زیر در ابتدا نوع آسیب خود را مشخص کنید سپس برای شروع روند درمانتان اقدام فرمایید.
مهمترین علائم ناشی از کمردرد عصبی شامل موارد زیر است:
- درد در نواحی تحت فشار عصب مانند گردن یا کمر
- دردهایی که تا ساق پا کشیده میشوند.
- بی حسی یا گزگز عضلات
- سوزن و سوزن یا احساس سوزش عضلات
- ناتوانی در انجام برخی از حرکات خاص مانند خم کردن کمر
- احساس خواب رفتن عضلات کمر و ساق پا
گاهی اوقات شدت این علائم بر اثر انجام بعضی از حرکات خاص مانند: چرخاندن سر یا فشار دادن عضلات گردن بدتر میشوند. تشخیص زودهنگام و جلوگیری از تشدید آسیب و عوارض بیشتر بسیار اهمیت دارد. متاسفانه عدم توجه به درمان به موقع، به مرور زمان سبب آسیبهای شدیدی مانند فلج شدن قسمتهایی از کمر یا گردن میشود. علاوه بر علائم بالا، علائمی نیز وجود دارند که در صورت مشاهده باید سریعا به مراکز درمانی مراجعه کنید. این علائم زنگ خطری برای ابتلا به آسیبهای بسیار شدید هستند.
اگر هر یک از علائم زیر را داشتید باید سریعا با پزشک متخصص صحبت کنید:
- مشکل در کنترل یا دفع ادرار
- بی حسی در اطراف مجرای مقعد یا اندام تناسلی
- ضعف شدید در پاها؛ به همین دلیل انجام کارهای مانند ایستادن برایتان مشکل میشود
- کمر درد شدید و مداوم که طی به مرور زمان بدتر میشود.
آشنایی با انواع سیاتیک
کمر درد عصبی و یا سیاتیک دو نوع مختلف دارد. نوع کمردرد شما متناسب با شدت آسیب و میزان ناتوانی تعیین میشود. روند و نوع درمان شما متناسب با نوع کمردرد انتخاب خواهد شد. به همین دلیل بسیار اهمیت دارد که از طریق انجام آزمایشهای تصویر برداری مختلف شدت آسیب به طور دقیق مشخص شود.
انواع آسیبهای سیاتیک شامل موارد زیر است:
- سیاتیک حاد یا Acute sciatica: سیاتیک حاد به شرایطی گفته میشود که در آن بیمار به مدت ۴ تا ۸ هفته دچار کمردرد شدید خواهد شد. بیماران مبتلا به سیاتیک حاد به درمانهایی مانند فیزیوتراپی به خوبی پاسخ میدهند.
- سیاتیک مزمن یا Chronic sciatica: در آسیب سیاتیک مزمن بیماران بیش از ۸ هفته دچار کمردرد هستند. در این شرایط عصب سیاتیک به شدت درگیر شده است. به همین دلیل بیماران قادر به انجام بسیار از کارهای معمولی روزمره خود نخواهند بود. بیماران دچار سیاتیک مزمن باید برای درمان خود از روشهای تهاجمی مانند جراحی استفاده کنند.
- سیاتیک متناوب یا Intermittent sciatica: این نوع سیاتیک ناشی از تخریب مفاصل ساکروایلیاک است. سیاتیک متناوب نوعی آسیب نادر است که در آن بعضی از مواقع یکی از پاها دچار گرفتگی و درد بسیار شدید میشوند. این بیماران با روشهای درمان خانگی بهبود پیدا میکنند و نیازی به روشهای تهاجمی ندارند.
دیگر انواع آسیبهای کمر درد عصبی
- سیاتیک دو طرفه یا Bilateral sciatica: سیاتیک دو طرفه ناشی از تغییر دژنراتیو در دیسک یا مهرههای کمر است. در این نوع آسیب پس از تحریک سیاتیک هر دو طرف بدن مانند هر دو پا گرفتگی و درد شدید میشوند. برای درمان سیاتیک دو طرفه میتوانید از روشهایی مانند: تزریق اپیدورال، درمانهای کایروپرکتیک، الکتروتراپی، درمان خانگی و طب سنتی استفاده کنید.
- سیاتیک کیف پول یا Sciatica wallet: شاید برایتان جالب باشد که بدانید انجام کارهای سادهای مانند گذاشتن کیف پول در جیب کناری شلوارتان به مرور زمان باعث بروز آسیبهای شدیدی مانند سیاتیک میشود. همانطور که اشاره شد عصب سیاتیک در قسمت کناری کمر تا انتهای ساق پا کشیده شده است. به همین دلیل قرار دادن اجسامی مانند کیف پول باعث تحریک عصب و درد شدید میشود. بیماران دارای سیاتیک کیف پول از طریق انجام درمانهای خانگی و اجتناب از تحریک مجدد عصب بهبود پیدا میکنند.
عوامل خطر ابتلا و تشدید آسیب سیاتیک چیست؟
عوامل بسیار مختلفی وجود دارند که در صورت انجام آنها به عصب سیاتیک فشار وارد شده و دچار درد شدید میشوید. اطلاع از این عوامل باعث میشود که با اجتناب از انجام آنها از ابتلا به دردهای شدید و ناتوانی شدید برای انجام کارهای مورد علاقهتان جلوگیری شود.
مهمترین عوامل خطر ابتلا به سیاتیک شامل موارد زیر است:
- افزایش سن و ساییدگی مهرههای کمر
- اضافه وزن
- فعالیت سنگین و داشتن مشاغلی که در آن باید اجسام سنگین را بلند کنید.
- نشستن طولانی مدت
- رانندگی طولانی
- کاهش تحرک
- ابتلا به دیابت
- ابتلا به آرتروز
- استعمال دخانیات
- ضربه دیدن
- مشکلات ژنتیکی و آسیبهایی مانند پوکی استخوان
- وضعیت نامناسب در ایستادن و نشستن
- فتق دیسک
- بیماری دژنراتیو دیسک
- تنگی کانال نخاعی
- اسپوندیلولیستزیس
- صدمات مختلف
- بارداری
- وجود تومور
- سندرم کونوس مدولاس
- سندرم اسب اسب دمی
بهترین روشهای درمان کمر درد عصبی
خوشبختانه در حال حاضر روشهای درمانی موثری وجود دارد که از طریق انجام آن عارضه سیاتیک به سرعت درمان شده و مجددا میتوانید فعالیتهای مورد نظر خود را انجام دهید. انتخاب روش درمانی به شدت و نوع آسیب بستگی دارد. در بعضی از موارد به دلیل شدت زیاد آسیب، بیماران ناچار به انجام جراحی خواهند شد. در نظر داشته باشید! این عارضه بسیار جدی و خطرناک است. به همین دلیل از خود درمانی جدا بپرهیزید و برای انجام روشهای زیر از قبل با پزشک خود مشورت کنید.
بهترین روشهای درمان خانگی کمردرد عصبی شامل موارد زیر است:
- استفاده از کمپرس سرد: در چند روز اول پس از شروع درد سیاتیک استفاده از کمپرس سرد باعث کاهش درد و تورم میشود. برای انجام این روش از کمپرس سرد یا کیسهی حاوی سبزیجات یخ زده استفاده کنید(فراموش نکنید که آنها را در یک حوله بپیچید تا از آسیبهای ناشی از شوک سرما به پوست خود جلوگیری کنید). روزانه به مدت۲۰ دقیقه از این روش درمانی استفاده کنید.
- استفاده از کمپرس گرم: علاوه بر کمپرس سرد میتوانید از کمپرس گرم نیز استفاده کنید. کمپرس سرد سبب کاهش درد و کمپرس گرم باعث افزایش جریان خون و کاهش التهاب میشود. برای استفاده ازکمپرس گرم مانند کمپرس سرد پد داغ را به مدت ۲۰ دقیقه روی موضع آسیب قرار دهید. توجه داشته باشید که به علت تماس مستقیم کمپرس با پوست دچار التهاب بیشتر و سوختی نشوید!
ورزش و سپس دارو درمانی
- مصرف داروهای مسکن: داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی یا Nonsteroidal anti-inflammatory drug(NSAIDs) معمولاً بهترین مسکنهای تجویزی برای کمردرد هستند. این مسکنها درد، تورم و التهاب را کاهش میدهند. بهترین و موثرترین انواع قرص کمردرد عصبی شامل: ناپروکسن یا آلیو، ایبوپروفن، استامینوفن و سیکلوبنزاپرین است.
- انجام حرکات کششی: حرکات کششی سبب افزایش انعطاف، جریان خون و تقویت عضلات بدن میشود. فراموش نکنید که این حرکات را باید زیر نظر فیزیوتراپیست و مربی متخصص و حرفهای انجام دهید. علاوه بر این استفاده از ابزارهای درمانی و استاندارد مانند کمربند پلاتینر نیز در تسریع روند درمان شما موثر خواهد بود.
سوالات متداول مقاله کمر درد عصبی
۱. بهترین دمنوشهای موثر در کاهش درد و التهاب کمر چه دمنوشهایی هستند؟
همانطور که احتمالا متوجه شدید روند درما کمردرد عصبی نسبتا طولانی است. به همین دلیل بسیار اهمیت دارد که از طریق مصرف دمنوشهای طبیعی و مسکنها بتوانید دردهای خود را مدیریت کنید. بهترین و موثرترین دمنوشهای گیاهی موثر در کاهش درد و تورم کمر شامل موارد زیر هستند:
- گزنه
- زنجبیل
- آلوئه ورا گیاه پنجه گربه
- آلوئه ورا
- دارچین
۲. آیا ماساژ درمانی برای کاهش کمردرد موثر است؟
در مواردی ماساژ درمانی زیر نظر فرد متخصص و با روغنهای گیاهی مانند: روغن همیشه بهار، روغن رزماری، نعنا فلفلی؛ روغن سیاه دانه، میخک، فلفل و آووکادو به خاطر خواص ضد التهابی در کاهش عوارض کمردرد عصبی موثر است.
۳. آیا استرس و کمر درد عصبی با هم ارتباط دارند؟
متاسفانه بله؛ استرس سبب تحریک بیشتر عصب(از طریق افزایش انتقال نوروترانسمیترها) شده و درد و گرفتگیها را تشدید میکند.