ازگود شلاتر یکی از بیماری‌های مرتبط با رشد است که می‌تواند در دوران نوجوانی و حتی گاها بزرگسالی ایجاد شود. این بیماری معمولاً در دوره‌های فعالیت بدنی فراوان، به ویژه در ورزش‌هایی که نیازمند تکرار حرکات مکرر با حمل و جابجایی وزن بالا است، ظاهر می‌شود. ازگود شلاتر عمدتاً با درد و تورم در منطقه زانو، به ویژه در ناحیه صفحه رشد، همراه است. این بیماری به دلیل اعمال فشار زیاد بر عضلات چهارسر ران و همچنین صفحه رشد استخوان، به وجود می‌آید. در این مقاله از شفاکاران، به بررسی علائم، عوامل خطر و راهکارهای درمانی برای ازگود شلاتر خواهیم پرداخت.
ازگود شلاتر نوجوانان چیست؟
ازگود شلاتر یک بیماری مرتبط با زانو است که بیشتر در دوران نوجوانی و طی دوره‌های رشد سریع ایجاد می‌شود. این بیماری به افتخار دو پزشک آمریکایی به نام‌های Robert Bayley Osgood و Carl B. Schlatter که برای اولین بار در اوایل قرن بیستم آن را توصیف کردند، ازگود شلاتر نامیده شده است.
ازگود شلاتر نوجوانان در اثر استفاده زیاد از عضلات ناحیه زانو، به خصوص در ورزش‌هایی مانند فوتبال، بسکتبال و والیبال که نیازمند حرکات پرتکرار و فشار زیاد بر زانو است، ایجاد می‌شود. این بیماری با درد، تورم و حساسیت در ناحیه پاتلا (کشکک زانو) همراه است.
ازگود شلاتر به طور معمول در دختران(۱۰-۱۲ ساله) و پسران (۱۲-۱۴ ساله) و در دوران نوجوانی ایجاد می‌شود، زیرا در این دوره افزایش سریع قد و وزن بدنی باعث اعمال فشار اضافی بر روی ناحیه زانو می‌شود و باعث ایجاد التهاب و تغییرات در استخوان و عضلات می‌شود.
چه چیزی باعث بیماری ازگود شلاتر می‌شود؟
ازگودشلاتر یک بیماری است که در نتیجه آسیب و التهاب در محل اتصال تاندون کشکک زانو به استخوان درشت نی یا تیبیا به رخ می دهد و شایع ترین علت زانو درد ناشی از رشد در نوجوانان است. بیماری ازگود شلاتر بیشتر به دلیل تحریک و فشار زیاد بر روی صفحه رشد استخوان ایجاد می‌شود. در دوران رشد، استخوان‌ها به وسیله‌ی نواحی به نام صفحه رشد، تکامل پیدا می‌کنند که این نواحی از غضروف ساخته شده‌اند. غضروف‌ها نسبت به استخوان‌ها مقاومت کمتری دارند، بنابراین فشار و استرس‌های بیشتر می‌توانند باعث درد و تورم در این نواحی شوند.
تاندون کاسه زانو به صفحه رشد در جلوی استخوان ساق پا متصل می‌شود. حرکاتی که باعث کشیدگی مکرر ساق شود، می‌توانند باعث فشار زیاد بر روی این نواحی شوند و باعث درد و تورم در صفحه رشد شوند. به عنوان مثال، فعالیت‌هایی مانند چمباتمه زدن، خم شدن، دویدن در سربالایی و زانو زدن می‌توانند این فشارها را افزایش دهند و باعث ایجاد علائم ازگود شلاتر شوند.
ضربه زدن یا ضربه خوردن به ناحیه زانو نیز می‌تواند باعث ایجاد درد و تورم در این نواحی شود. این حوادث می‌توانند برای افرادی که در ورزش‌هایی مانند فوتبال، بسکتبال و والیبال فعالیت می‌کنند، بیشتر اتفاق بیفتد.
علائم بیماری ازگود شلاتر چیستند؟
علائم بیماری ازگود شلاتر عبارتند از:
- درد در ناحیه زانو: علامت اصلی بیماری ازگود شلاتر درد در ناحیه زانو است که ممکن است شدیدترین حالت درد پس از فعالیت‌های ورزشی یا اعمال فشار زیاد بر روی زانو باشد.
- تورم: تورم در منطقه زانو ، به خصوص پس از فعالیت‌های ورزشی یا استفاده طولانی مدت از زانو در این بیماری رایج است.
- حساسیت به لمس: منطقه پاتلا (کشکک زانو) ممکن است در هنگام لمس یا فشار دادن درد کند.
- محدودیت در حرکت: برخی افراد، به ویژه پس از استفاده فعال از زانو در فعالیت‌های ورزشی یا روزمره ممکن است دچار محدودیت در حرکت زانو شوند.
- ضعف عضلات: عضلات مرتبط با زانو ممکن است ضعیف شوند،که باعث افزایش درد و ناتوانی در انجام فعالیت‌های روزمره می‌شوند.
اگر علائم مربوط به بیماری ازگود شلاتر را تجربه می‌کنید، مهم است به یک پزشک مراجعه کنید. زیرا تشخیص صحیح و درمان مناسب برای پیشگیری از بروز عوارض جدی‌تر این بیماری، از اهمیت بالایی برخوردار است.
بیشتر بخوانید: التهاب تاندون زانو
درمان اسگودشلاتر چیست؟
درمان اسگودشلاتر عمدتاً بر پایه استراحت، مدیریت درد و تغییرات در فعالیت‌های ورزشی است. در زیر به تفکیک روش‌های درمانی موثر را مورد بررسی قرار داده‌ایم:
استراحت و محدود کردن فعالیت‌های ورزشی
استراحت و محدود کردن فعالیت‌های ورزشی از جمله اقدامات اساسی در مدیریت بیماری اسگودشلاتر است. در این بیماری، تداوم انجام فعالیت‌های ورزشی با وجود داشتن علائم درد و ناراحتی حتی با مصرف دارو، می‌توانند باعث افزایش فشار و استرس بر روی زانو شده و علائم را شدت بخشند. به عنوان مثال، فعالیت‌هایی مانند دویدن، پریدن و خم شدن زانو می‌توانند منجر به تحریک بیشتر صفحه رشد در زانو شده و در نتیجه درد و تورم را افزایش دهد. بنابراین، تا زمانی که علائم بهبود یابند، اینگونه فعالیت‌ها باید محدود شوند یا بهتر است از آنها اجتناب کرد. استراحت به زانو اجازه می‌دهد که به طور طبیعی بهبود یابد و فرصتی برای بازسازی بافت‌های زخمی و آسیب‌دیده را فراهم می‌کند. در نتیجه، استراحت و محدود کردن فعالیت‌های ورزشی از مهم‌ترین روش‌هایی است که می‌تواند به مدیریت و کنترل علائم بیماری ازگود شلاتر و به بهبود سریع‌تر بیماری کمک کند.
استفاده از زانوبندها برای حمایت از زانو
استفاده از زانوبند یکی از راه‌هایی است که می‌تواند به کنترل علائم بیماری ازگود شلاتر به ویژه در حین فعالیت‌های ورزشی کمک کند. زانوبند یک بند الاستیک یا نایلونی است که بر روی ناحیه کشکک زانو قرار می‌گیرد و فشار ملایمی به زانو اعمال می‌کند. این فشار کمکی به کاهش فشار و استرس بر روی ناحیه پاتلا یا کشکک کمک کرده و در نتیجه می‌تواند در کاهش درد و تورم مرتبط با ازگود شلاتر موثر باشد.
زانوبندها عموماً در فعالیت‌های ورزشی و بطور ویژه در زمانی که فشار و استرس بر روی زانو افزایش می‌یابد، مانند دویدن، پریدن و خم شدن، استفاده می‌شوند، این بندها معمولاً قابل تنظیم هستند و می‌توانند به اندازه مناسبی بر روی زانو قرار گیرند تا فشار مناسبی اعمال شود.
استفاده از زانوبند برای ازگود شلاتر می‌تواند به از بین رفتن علائم کمک کند، اما باید توجه داشت که زانوبندها تنها یک روش تسکینی هستند و درمانی نیستند. بنابراین، در صورتی که علائم بیماری پس از استفاده از زانوبند بهبود نیافت و یا به شدت ادامه داشت، مهم است که به پزشک مراجعه و اطلاعات لازم در زمینه راهکارهای درمانی دیگر را کسب کنید.
بیشتر بخوانید: زانوبند زاپیامکس
کمپرس یخ برای کاهش التهاب و تسکین درد
استفاده از کمپرس یخ یک روش موثر برای کاهش التهاب و تسکین درد در بیماری ازگود شلاتر است. وقتی که زانو دچار آسیب می‌شود، التهاب و تورم در ناحیه آسیب باعث ایجاد درد و ناراحتی می‌شود. اعمال یخ در منطقه آسیب دیده می‌تواند باعث تنگی عروق و کاهش جریان خون شود، که منجر به کاهش التهاب و تسکین درد می‌شود.
به طور کلی، استفاده از کمپرس یخ باید در اولین فرصت پس از وقوع آسیب و به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه انجام شود. این روند می‌تواند تا چندین بار در روز تکرار شود، اما بین هر دوره استفاده باید حداقل یک ساعت وقفه وجود داشته باشد تا از آسیب دیدگی پوست جلوگیری شود.
استفاده از داروها برای مدیریت درد
استفاده از داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن می‌تواند در مدیریت درد مرتبط با بیماری اسگودشلاتر موثر باشد. این داروها به کاهش التهاب و درد در منطقه زانو کمک می‌کنند و می‌توانند در ارتقای راحتی و کاهش ناراحتی موثر باشند. اما برای استفاده از هر دارو، مهم است که دستورالعمل پزشک را رعایت کرده و مواردی مانند میزان مصرف و عوارض جانبی محتمل را در نظر داشته باشید.
تمرینات کششی و تقویتی
این تمرینات می‌توانند در مدیریت بیماری ازگود شلاتر موثر باشند. تمرینات کششی به افزایش انعطاف پذیری عضلات و بافت‌های اطراف زانو کمک کرده و می‌توانند فشار و تنش در ناحیه صفحه رشد را کاهش دهند. این تمرینات معمولاً شامل کشش عضلات چهارسر ران، همسترینگ و عضلات مربوط به زانو می‌شوند.
تمرینات تقویتی نیز باعث افزایش قدرت عضلات و استحکام بیشتر آنها می‌شوند، که می‌تواند به کاهش فشار و استرس بر روی زانو کمک کند. این تمرینات معمولاً شامل تقویت عضلات چهارسر ران، عضلات همسترینگ و عضلات مربوط به زانو می‌شوند، که می‌تواند از طریق انجام حرکاتی همچون اسکات، و تمرین پا با استفاده از وزنه‌های سبک انجام شوند.
البته هرگونه تمرین کششی و تقویتی باید با دقت و زیر نظر یک فیزیوتراپیست یا مربی ورزشی انجام شود. چراکه انجام نادرست تمرینات می‌تواند به جای کمک، به آسیب دیدگی بیشتر منجر شود.
ازگود شلاتر در بزرگسالان چرا پیش می‌آید؟
ازگود شلاتر معمولاً به عنوان یک بیماریی که در دوران نوجوانی و در سنین رشد و توسعه فیزیکی اتفاق می‌افتد شناخته می‌شود. اما در برخی موارد، اگرچه به صورت نسبتاً نادرتر، ازگود شلاتر می‌تواند در بزرگسالان نیز رخ دهد. در این سنین، عوامل مختلفی ممکن است باعث ایجاد یا تشدید این بیماری شوند. برخی از عوامل مرتبط با ازگود شلاتر در بزرگسالان عبارتند از:
- فعالیت‌های ورزشی شدید: حتی در بزرگسالان، فعالیت‌های ورزشی شدید می‌توانند به عوارضی مانند ازگود شلاتر منجر شوند. به ویژه اگر فعالیت‌ها با حرکاتی همچون دویدن، پریدن و فشار وارد کردن به زانوها همراه باشند.
- تغییرات مرتبط با سن: در بزرگسالی، تغییرات مرتبط با سن می‌توانند منجر به ضعف عضلات و کاهش انعطاف‌پذیری در برخی از نقاط بدن شوند. این موارد می‌توانند باعث افزایش فشار و استرس بر روی زانوها شوند.
- آسیب ورزشی یا حوادث: آسیب‌های ورزشی مانند تکنیک‌های نادرست و حوادث در فعالیت‌های ورزشی نیز ممکن است منجر به آسیب‌های ناحیه زانو و در نتیجه ازگود شلاتر در بزرگسالان شوند.
- عوامل ژنتیکی: در برخی افراد، ویژگی‌های ژنتیکی می‌توانند آنها را بیشتر از دیگران در معرض خطر ابتلا به بیماری‌های مرتبط با استخوان و عضلات، از جمله ازگود شلاتر قرار دهد.
برای درمان ازگود شلاتر در بزرگسالان، روش‌های مشابهی که برای درمان ازگود شلاتر در نوجوانان استفاده می‌شود، از جمله استراحت، کمپرس یخ، استفاده از زانوبندها، فیزیوتراپی و در موارد نیاز، مصرف داروها برای کنترل درد و التهاب می‌تواند مفید باشد. در موارد شدیدتر، پزشک ممکن است روش‌های درمانی دیگر از جمله تزریقات موضعی یا جراحی را نیز توصیه کند.
بیشتر بدانید: پارگی مینیسک زانو
سوالات متداول در مورد ازگود شلاتر
بیماری ازگودشلاتر چیست؟
ازگودشلاتر یک بیماری مرتبط با رشد استخوان‌ها در دوران نوجوانی است که معمولاً با درد و تورم در ناحیه زانو، به ویژه در ناحیه صفحه رشد، همراه است.
علت بروز ازگودشلاتر چیست؟
بیماری ازگودشلاتر عمدتاً به دلیل استفاده زیاد از عضلات چهارسر ران و همچنین فشار وارد شده به صفحه رشد استخوان، به وجود می‌آید.
چه علائمی نشانگر وجود ازگودشلاتر است؟
علائم ازگودشلاتر شامل درد و تورم در ناحیه زانو، به ویژه در ناحیه صفحه رشد، هستند و ممکن است این درد در زمان فعالیت‌های ورزشی شدت بیشتری پیدا کند.
چگونه می‌توان ازگودشلاتر را مدیریت کرد؟
مدیریت ازگودشلاتر شامل استراحت و اجتناب از انجام فعالیت‌هایی است که فشار زیادی بر روی زانو ایجاد می‌کنند. استفاده از کمپرس یخ، تمرینات کششی و تقویتی مناسب و در صورت لزوم، مصرف داروهای ضد التهابی است.
آیا ازگودشلاتر درمان‌پذیر است؟
ازگودشلاتر با مدیریت مناسب و استفاده از روش‌های تسکینی قابل مدیریت و درمان است.
اما در برخی موارد ممکن است نیاز به مراجعه به پزشک متخصص و انجام درمان‌های مکمل وجود داشته باشد.