عمل استئوتومی زانو شامل بریدن و تغییر شکل یکی از استخوان هایی است که در زیر کاسه زانو شما قرار می گیرند – استخوان ساق پا (درشت نی) یا استخوان ران (فمور). معمولاً برای اصلاح آسیب ناشی از آرتریت انجام می شود. جراحی مفصل زانو شما را مجدداً تنظیم می کند و وزن و فشار را از سمت آسیب دیده زانوی شما به سمت سالم منتقل می کند. استئوتومی زانو معمولاً در مراحل اولیه استئوآرتریت زمانی انجام می شود که آسیب فقط در یک طرف مفصل زانو باشد. محل استئوتومی زانو بستگی به محل آسیب دارد.
به عنوان مثال، در استئوتومی تیبیا بالا، آسیب غضروف در داخل زانوی شما قرار دارد. این جراحی شامل برداشتن یک بره از استخوان از خارج زانو یا باز کردن یک گوه استخوان در داخل زانو، ایجاد یک پای صافتر و جلوگیری از پیشرفت آرتریت است. در این مقاله از سایت شفاکاران به بررسی عمل استئوتومی زانو می پردازیم.
استئوتومی چیست و چه کاربردی دارد؟
استئوتومی یک روش جراحی است که شامل بریدن استخوان (و گاهی اوقات اضافه کردن بافت استخوانی) برای تغییر شکل یا تراز کردن استخوانهای شما است. جراح شما میتواند استئوتومی را روی استخوانها در سراسر بدن از جمله فک، آرنج، ستون فقرات، شانه، باسن، زانو، پاها، انگشتان پا و پاها انجام دهد.
این یک درمان برای مشکلات مفاصل شما است. ناحیه ای که دو یا چند استخوان به هم می رسند. انواع مختلفی از روش های استئوتومی و انواع روش ها وجود دارد. آنها اغلب به نام جراحی که این روش را ایجاد کرده است یا نحوه برش استخوان و تغییر شکل یا تنظیم آن نامگذاری می شود.
چرا استئوتومی انجام میشود؟
پس از معاینات اولیه، جراح شما استئوتومی را برای موارد زیر که ممکن است منجر ایجاد انواع درد زانو شود تجویز کند:
- زاویه، خم شدن یا چرخش استخوان های خود را اصلاح کنید.
- تراز یک مفصل تغییر شکل یافته یا غیر متصل را اصلاح کنید.
- استخوان ها را کوتاه یا بلند کنید.
- یک مفصل آسیب دیده را ترمیم کنید.
- وزن خود را از ناحیه آسیب دیده مفصل به ناحیه ای که در آن غضروف طبیعی یا سالم تری وجود دارد تغییر دهید.
- تسکین درد ناشی از آرتروز (به ویژه در زانو و لگن).
- به تعویق انداختن نیاز به جراحی تعویض مفصل در افراد جوان تر و فعال.
- سایر مشکلات استخوانی خاص را ترمیم یا رفع کنید.
این ها از جمله عواملی است که برای کاهش درد یا درمان قطعی، عمل استئوتومی موثر خواهد بود.
بیشتر بخوانید: حرکات اصلاحی پای پرانتزی
عمر مفید عمل استئوتومی زانو چقدر است؟
یکی از پرسشهای مهم بیماران قبل از انتخاب استئوتومی زانو، این است که این عمل چقدر دوام دارد و آیا بعد از چند سال دوباره نیاز به جراحی (مثل تعویض مفصل زانو) پیدا میکنند یا خیر.
میانگین طول عمر استئوتومی
به طور معمول، ۱۰ تا ۱۵ سال عمر مفید برای استئوتومی زانو گزارش میشود.
در برخی بیماران جوان، فعال و با وزن مناسب، نتایج حتی تا ۲۰ سال هم دوام داشته است.
بعد از این مدت، در صورت بازگشت درد یا پیشرفت آرتروز، ممکن است بیمار به سمت تعویض مفصل زانو (TKA) هدایت شود.
چه عواملی عمر مفید استئوتومی را تعیین میکند؟
سن بیمار: هرچه بیمار جوانتر باشد (زیر ۶۰ سال)، احتمال ماندگاری طولانیتر بیشتر است.
وزن بدن: اضافهوزن باعث فشار بیشتر روی مفصل و کاهش دوام عمل میشود.
شدت آرتروز: استئوتومی در مراحل اولیه آرتروز بهترین نتایج را دارد.
سطح فعالیت: فعالیتهای سنگین ورزشی یا کاری ممکن است طول عمر عمل را کاهش دهد.
دقت جراح و تکنیک: هرچه اصلاح زاویه استخوان دقیقتر باشد، فشار بهتر توزیع میشود و نتایج پایدارتر خواهند بود.
مراقبت بعد از عمل: انجام فیزیوتراپی، استفاده درست از زانوبند و رعایت برنامه توانبخشی نقش کلیدی دارد.
استئوتومی یا تعویض مفصل؟ (مقایسه طول عمر)
استئوتومی: ۱۰ تا ۱۵ سال (با امکان تأخیر انداختن تعویض مفصل در سنین جوانی).
تعویض مفصل کامل: ۱۵ تا ۲۰ سال، اما معمولاً برای بیماران بالای ۶۵ سال توصیه میشود چون در صورت ساییدگی پروتز، نیاز به جراحی مجدد سختتر خواهد بود.
استئوتومی زانو یک راهکار موقت اما بسیار ارزشمند است که میتواند عمل تعویض مفصل را بین ۱۰ تا ۱۵ سال (و گاهی بیشتر) به تأخیر بیندازد. انتخاب درست بیمار، کاهش وزن، فعالیت بدنی کنترلشده و مراقبت بعد از عمل، همگی در افزایش طول عمر نتایج این جراحی مؤثر هستند.
چگونه عمل استئوتومی انجام میشود؟

جراح شما ممکن است برای بررسی سلامت عمومی شما آزمایش های معمولی را تجویز کند که شامل موارد زیر خواهد بود:
- آزمایش خون برای بررسی سطوح مشخصی از اجزای خون و میزان عملکرد اندام های شما.
- آزمایش ادرار برای بررسی سلامت عمومی شما و شناسایی مسائلی که در بهبود استخوان ها اختلال ایجاد می کنند، مانند عفونت یا دیابت.
- الکتروکاردیوگرام برای بررسی فعالیت الکتریکی قلب شما.
- رادیوگرافی قفسه سینه برای اطمینان از عملکرد صحیح ریه ها قبل از جراحی.
- اسکن اشعه ایکس یا توموگرافی کامپیوتری (CT) برای دیدن استخوان ها و مفاصل شما برای توسعه طرح جراحی.
جراح شما باید اندازه، ابعاد و زاویه دقیق بخش استخوان را برای برداشتن تعیین کند. گاهی اوقات طرح جراحی با استفاده از کامپیوتر برای ساخت یک مدل سه بعدی ساخته می شود.
انواع عمل استئوتومی زانو کدام است؟
این جراحی به شکل های گوناگونی اجرا میشود که در زیر با برخی آشنا خواهیم شد:
استئوتومی تیبیا: این جراحی ترازهای کاسه ای را اصلاح می کند که فشار زیادی را به داخل زانوی شما وارد خواهد کرد.
استئوتومی تیبیا بالا: این جراحی مفصل زانو را در افرادی که به آرتروز زانو مبتلا هستند، مجدداً تنظیم می کند. همچنین می تواند از نیاز به تعویض جزئی یا کامل زانو جلوگیری کند یا آن را به تاخیر بیندازد.
استئوتومی فولکرسون: این یک تکنیک خاص است که شامل برداشتن بخشی از درشت نی شما (یک ناحیه خاص در ساق پا) است. این محل اتصال تاندون کاسه زانو به ساق پا را تغییر میدهد و فشار را از روی کاسه زانو برداشته و از دررفتگی جلوگیری میکند.
به یاد داشته باشید استئوتومی زانو برای بیماران لاغر و فعال زیر ۶۰ سال موثرتر است.
استئوتومی زانوی پرانتزی چگونه است؟
عمل پای پرانتزی به روش استئوتومی بهتر است بین سنین ۱۶ تا ۶۰ یسالگی انجام شود. در این عمل که توسط جراح ارتوپد اجام میشود، جراح پس از ایجاد برش کوچک روی زانو، قسمتی از استخوان را میبرد تا این بار به شکل مناسبتر و آراستهتری جوش بخورد. به این ترتیب میلهای را به عنوان تکیهگاه در کنار استخوان در حال جوش خوردن قرار میدهند و با فیکساتور آن را به استخوان ها محکم میکنند. این مرحله آخر عمل است و از این پس مراقبتهای لازم باید اعمال شود.
فیلم عمل استئوتومی
در اینجا فیلم کوتاهی از نحوه عمل استئوتومی زانو را ببینید:
عوارض و ریسکهای عمل استئوتومی زانو
مثل هر عمل جراحی دیگری، استئوتومی زانو هم میتواند با خطرات و عوارض احتمالی همراه باشد. دانستن این موارد به شما کمک میکند تصمیم آگاهانهتری بگیرید:
عفونت محل جراحی: ممکن است زخم جراحی دچار عفونت شود که نیاز به آنتیبیوتیک یا حتی جراحی مجدد دارد.
لخته خون (ترومبوز وریدی عمقی): به دلیل بیحرکتی طولانیمدت پا بعد از عمل. استفاده از جوراب و داروهای ضدانعقاد میتواند پیشگیری کند.
آسیب به عصب یا رگهای خونی اطراف زانو: در موارد نادر ممکن است ایجاد بیحسی یا ضعف عضلانی شود.
عدم جوش خوردن کامل استخوان (Non-union): اگر استخوان به درستی ترمیم نشود، ممکن است به جراحی مجدد نیاز باشد.
تداوم یا بازگشت درد: در برخی بیماران، علائم آرتروز بعد از چند سال مجدداً ظاهر میشود.
تفاوت طول پاها: اگر استخوان بیش از حد اصلاح شود، میتواند باعث ناهمانگی طول پاها شود.
مراقبتهای بعد از عمل استئوتومی زانو
رعایت توصیههای پزشک و فیزیوتراپیست بعد از جراحی بسیار مهم است. مراقبت مناسب، سرعت بهبودی و موفقیت عمل را افزایش میدهد.
مراقبتهای اولیه (هفته اول تا چهارم):
استراحت و بالا نگه داشتن پا برای کاهش ورم.
استفاده از عصا یا واکر برای راه رفتن.
پانسمان و مراقبت روزانه از زخم جراحی.
مصرف داروهای ضد درد و ضد انعقاد طبق دستور پزشک.
مراقبتهای میانی (ماه دوم تا سوم):
شروع تمرینات فیزیوتراپی برای افزایش دامنه حرکتی زانو.
تمرینات سبک تقویتی برای عضلات ران و ساق.
راه رفتن تدریجی بدون فشار زیاد روی زانو.
مراقبتهای بلندمدت (بعد از ۳ ماه):
ادامه تمرینات تخصصی جهت بازگرداندن تعادل و قدرت عضلانی.
اجتناب از ورزشهای پرفشار مثل فوتبال و بسکتبال تا زمان تأیید پزشک.
رعایت رژیم غذایی غنی از کلسیم، ویتامین D و پروتئین برای تسریع جوش خوردن استخوان.
مقایسه استئوتومی با تعویض مفصل زانو
| ویژگیها | استئوتومی زانو | تعویض مفصل زانو |
|---|---|---|
| سن مناسب | زیر ۶۰ سال، افراد فعال | بالای ۶۰ سال یا آرتروز پیشرفته |
| مزایا | حفظ مفصل طبیعی، به تأخیر انداختن نیاز به پروتز | تسکین سریع درد، بازگشت سریعتر به فعالیتهای روزمره |
| معایب | نقاهت طولانیتر، احتمال نیاز به جراحی مجدد | عمر مفصل مصنوعی محدود (۱۵–۲۰ سال)، احتمال شل شدن پروتز |
| مدت نقاهت | ۳ تا ۶ ماه | ۶ تا ۱۲ هفته |
| میزان موفقیت | ۸۰–۹۰٪ بیماران بهبود بلندمدت دارند | ۹۰–۹۵٪ بیماران تا ۱۵ سال بدون مشکل زندگی میکنند |
راه رفتن بعد از عمل استئوتومی زانو
احتمالاً تا ۳ ماه پس از جراحی از محل کار دور خواهید بود. این زمان تا حد زیادی به نوع شغلی که انجام می دهید بستگی دارد. کارمندان پشتمیز نشین اغلب میتوانند زودتر به سر کار برگردند، اما باید به خاطر داشته باشید که ایستادن یا نشستن طولانی مدت و راه رفتن بعد از عمل استئوتومی میتواند باعث تورم زانو و افزایش درد شود. بیمارانی که به کارهای پرتحرک مشغول بوده اند احتمالا ۴ تا ۶ ماه باید دست از کار بکشند. بازگشت شما به فعالیت های ورزشی به نحوه پیشرفت شما و رسیـدن به اهداف خاصی بستگی دارد. درمانگر به شما توصیه میکند که چه زمانی از نظر فیزیکی توانایی انجام فعالیتهای مختلف را دارید مهم است که به یاد داشته باشید که شما هنوز مشکلات زانو مثل آرتروز زانو را دارید و ممکن است همیشه برخی ورزش ها برایتان مناسب نباشد.
آیا جایگزینی برای عمل استئوتومی زانو وجود دارد؟
این بسـته به دلیلی که در وهله اول به شما استئوتومی توصیه شده است، متفاوت است. روشهای جایگزین جراحی شامل مدیریت علائم از طریق داروهای ضد درد، تغییر سطح فعالیت با اجتناب از فعالیتهای فیزیکی که درد زانو شما را بدتر میکند یا تغییر شغل شما را شامل میشود. ممکن است برای کمک به درد، تزریق استروئید به زانو را امتحان کنید. گاهی اوقات، فیزیوتراپی می تواند با حفظ تناسب اندام و سلامت عضلات اطراف زانو، راهی موثر برای کمک به زانو درد باشد. زانوبند زاپیامکس نیز به عنوان یک زانوبند اصلاحی نقش مهمی در تنظیم فعل و انفعالات زانو دارد که خرید زاپیامکس میتواند در کم شدن درد و درمان نقش به سزایی داشته باشد.. به طور کلی، اکثر بیماران این گزینهها را تمام کردهاند، از این رو این شکل از جراحی با شما صحبت شده است.

پرسش های پرتکرار عمل استئوتومی زانو
هزینه عمل استئوتومی زانو چقدر است؟
هزینه عمل به محل عمل جراحی، میزان تخصص جراح و عارضه موجود در زانوی شما بستگی دارد.
استئوتومی زانو چیست؟
استئوتومی زانو یک جراحی است که شامل ایجاد برش در یکی از استخوانهای ساق پا میشود. این را می توان با تنظیم مجدد پای خود برای تسکین علائم آرتریت انجام داد. برای تحمل وزن مناسب، مفاصل پا در یک راستا قرار دارند تا وزن به طور مساوی روی زانو توزیع شود.
زمان بهبودی استئوتومی زانو چقدر است؟
انجام این کار ممکن است تراز جدید زانو در ساق پا، استخوان ران و کشکک (کلاهک زانو) را به خطر بیندازد. اکثر بیماران در هفته هشتم همچنان از عصا استفاده می کنند و تمرینات صاف کردن پا را انجام می دهند. ممکن است ۳ تا ۶ ماه طول بکشد تا بیماران استئوتومی به طور طبیعی راه بروند و دامنه حرکتی کامل را به دست آورند.