تزریق سلول‌های بنیادی زانو | نحوه درمان، هزینه، عوارض و مراقبت بعد از سلول درمانی در تهران

درمان با سلول‌های بنیادی، جایگزین کمتر تهاجمی برای جراحی زانو جهت دردهای مزمن و شدید زانو ناشی از آرتریت، عارضه دژنراتیو یا جراحات است. مزایای این روش عبارتند از بهبودی سریع‌تر، خطرات کمتر در مقایسه با جراحی و ایجاد پتانسیل بازسازی بافت مفصل زانو به طور طبیعی.

خطرات و عوارض این شیوه، بسیار کم هستند اما می‌توانند شامل درد، تورم و به ندرت عفونت باشند. برای تعیین اینکه آیا درمان با سلول‌ های بنیادی برای شما مناسب هست یا خیر، مشورت با یک متخصص مفاصل ضروری است.

چگونه می‌توانید تشخیص دهید که درمان با سلول‌های بنیادی، درمان مناسبی برای زانو درد شماست؟ در این مقاله از مجله شفاکاران علاوه بر پاسخ به این سوال، به بیان و بررسی تعریف سلول بنیادی، معرفی مراکز سلول درمانی زانو در تهران، عوارض تزریق سلول‌های بنیادی در زانو، مراقبت بعد از تزریق سلول بنیادی در زانو، هزینه تزریق سلول‌ های بنیادی در زانو و نقش سلول درمانی در آرتروز می‌پردازیم.

تعریف سلول بنیادی

سلول‌های بنیادی، سلول‌های تمایز نیافته با پتانسیل تمایز به انواع مختلف سلول مانند استخوان، عضله، پوست و غیره هستند. سلو ل‌های بنیادی جنینی، از جنین‌هایی می‌آیند که در مرحله رشد بلاستوسیست تشکیل می‌شوند.

نوع دیگر این سلول‌ها، سلول‌ های بنیادی بالغی هستند که در سراسر بدن در بافت‌هایی مانند پوست، مغز استخوان، خون، مایع مغزی-نخاعی، عضله‌های اسکلتی و غیره وجود دارند.

سلول‌های بنیادی بالغ تا زمانی که در اثر آسیب یا بیماری بافتی فعال شوند، در حالت غیرقابل تقسیم باقی می‌مانند. آنها می‌توانند تقسیم شوند تا انواع سلول‌ های تولیدشونده به شکل نامحدود را از بافت مبدا خود تجدید کنند و بافت آسیب‌دیده یا بیمار را بازسازی کنند.

بیشتر بخوانید: رباط پا

سلول‌های بنیادی از کجا می‌آیند؟

سلول‌های مورد استفاده در درمان با سلول‌های بنیادی؛ در خون، مغز استخوان و بافت چربی بدن ما یافت می‌شوند و از همان خانواده سلول‌هایی می‌آیند که مفاصل، عضله‌ها، استخوان‌ها، رباط‌ها و غضروف‌های ما را تشکیل می‌دهند.

از این سلول‌ های بنیادی می‌توان برای کمک به ترمیم و بازسازی مفاصل زانو استفاده کرد.

تزریق سلول‌های بنیادی برای زانو

در تئوری، درمان با سلول‌های بنیادی از مکانیسم‌های درمانی خود بدن برای کمک به ترمیم و کاهش زوال بافت‌های بدن مانند غضروف‌ها استفاده می‌کند. اهداف درمان با سلول‌های بنیادی برای زانو:

• کندی و ترمیم غضروف آسیب‌دیده
• کاهش التهاب و کاهش درد
• به تأخیر انداختن یا جلوگیری از نیاز به جراحی تعویض زانو

به زبان ساده، درمان زانو با تزریق سلول‌ های بنیادی شامل موارد زیر است:

• گرفتن مقدار کمی خون، معمولا از بازو
• تمرکز سلول‌ های بنیادی روی هم
• تزریق مجدد سلول‌های بنیادی به زانو

درمان با سلول‌های بنیادی، روش مناسبی برای درمان درد زانو است؟

بهترین راه برای تعیین اینکه آیا درمان با سلول‌ های بنیادی برای درد زانو شما مناسب است یا خیر، مشورت با یک متخصص مفاصل است. او می‌تواند وضعیت خاص شما را ارزیابی کند و در مورد مناسب‌ترین برنامه درمانی تصمیم‌گیری کند. به این ترتیب درمانگر آزمایش هایی را تجویز خواهد کرد که  وضعیت را مشخص می‌کند. اگر پزشک استاده از سلول‌های بنیادی را بهترین راه درمان زانو تشخیص دهد می‌توانید با خیال راحت اینر وش را در اولویت درمانی خود قرار دهید.

ببینید: درمان آرتروز زانو

درمان با سلول‌های بنیادی برای زانو یا جراحی؛ کدام انتخاب منطقی‌تر است؟

تمام جراحی‌ها دارای خطرات ذاتی مانند واکنش‌های نامطلوب به بیهوشی، لخته شدن خون، عفونت پس از عمل هستند. جراحی تعویض زانو، ریسک رد ایمپلنت را نیز دارد.

بهبودی پس از تعویض کامل مفصل زانو، طولانی و خسته‌کننده است و با افزایش سن، احتمال تجربه خطرات و عوارض جراحی افزایش می‌یابد.

ویژگی‌های درمان با سلول‌های بنیادی برای زانو

خبر خوب این است که پیشرفت در استفاده از سلول‌ های بنیادی برای درمان آسیب‌های زانو و آرتریت به این معنی است که جراحی، دیگر تنها گزینه برای مقابله با دردهای مزمن و شدید زانو نیست.

بدن ما دائماً در حال بازسازی بافت‌ها و اندام‌ها است و به توانایی طبیعی خود برای التیام متکی است. تزریق سلول‌ های بنیادی به زانو می‌تواند مفاصل زانو را بازسازی کند و شما را از عمل جراحی نجات دهد.

تزریق پلاسمای غنی از سلول‌های بنیادی و پلاکت، پیشرفته‌ترین درمان‌های ترمیمی برای درمان زانو درد ناشی از آرتریت، عارضه دژنراتیو، آسیب‌های تروماتیک رباط یا پارگی منیسک است.

نقش سلول درمانی در آرتروز

به گفته محققان، هنگامی که سلول‌های بنیادی در مفصل دچار آرتروز به کار گرفته می‌شوند، شاید موارد زیر رخ دهد:

• ایجاد سلول‌ های غضروفی جدید که در مفصل مورد نیاز هستند
• از بین رفتن التهابی که آرتریت را بدتر می‌کند
• پروتئین‌هایی به نام سیتوکین‌ها آزاد می‌شوند که می‌توانند روند انحطاط غضروف را کاهش دهند یا درد را بکاهند

البته احتمال دارد که این فرآیندها نتوانند در درمان موفقیت‌آمیز زانو درد با سلول‌ های بنیادی موثر باشند.

مکانیزم فعالیت و اثرگذاری سلول‌ های بنیادی چگونه است؟

سلول‌های بنیادی از بافت بالغ یا از یک زیگوت در حال تقسیم در آزمایشگاه استخراج می‌شوند و در یک کشت کنترل‌شده قرار می‌گیرند تا امکان تکثیر به آنها داده شود.

مجموعه‌ای از سلول‌ های سالم و تمایز نیافته به عنوان یک رده سلول‌ های بنیادی شناخته می‌شوند که می‌توان آن‌ها را مدیریت و تحریک کرد تا طبق دستور تمایز پیدا کنند.

سلول‌ های یک فرد را می‌توان برای کمک به بازسازی بافت مفصل زانوی او و ترمیم آسیب‌های ناشی از آرتریت یا آسیب استفاده کرد. تزریق سلول‌ های بنیادی زانو این پتانسیل را دارد که به میزان قابل توجهی نیاز به جراحی زانو را کاهش دهد.

به جای جایگزینی مفصل فرسوده زانو با ایمپلنت مصنوعی، می‌توان از سلول‌های بنیادی برای رشد بافت سالم جدید و بازگرداندن تحرک استفاده کرد.

مزایا و فواید درمان با سلول‌های بنیادی برای زانو

• این روش را می‌توان نسبتاً سریع و به صورت سرپایی انجام داد
• دوران نقاهت کوتاه و عوارض بسیار کم
• هزینه‌های درمان با سلول‌ های بنیادی برای زانو از جراحی تعویض مفصل زانو کم‌تر است
• درمان با سلول های بنیادی با استفاده از سلول‌های خود فرد، ۱۰۰٪ طبیعی است زیرا سلول‌ها به معنای واقعی کلمه از یک قسمت بدن گرفته می‌شوند و به زانو تزریق می‌گردند
• در عرض چند هفته پس از درمان با سلول‌ های بنیادی، باید بتوانید سطح فعالیت خود را افزایش دهید و درد کاهش یابد
• می‌توانید فعالیت‌های عادی روزانه مانند راه رفتن، دویدن و ورزش را دوباره از سر بگیرد

بر اساس مطالعات موردی، بسیاری از بیمارانی که چندین روش درمانی از جمله جراحی زانو برای تسکین درد شدید مفصل را انجام دادند و در نهایت مجبور به استفاده از صندلی چرخدار شدند؛ پس از درمان با سلول‌های بنیادی، بهبودی زیادی را در عملکرد زانو تجربه کردند.

همچنین بخوانید: درمان ساییدگی زانو

عوارض تزریق سلول‌های بنیادی در زانو

در مقایسه با خطرات مرتبط با جراحی تعویض مفصل زانو، درمان با سلول‌ های بنیادی با استفاده از سلول‌های بنیادی بالغ، حداقل است و بی‌خطر تلقی می‌شود.

هنگام استفاده از روش تزریق سلول‌ های بنیادی بالغ که از بدن خود بیمار دریافت شده، خطرات عوارض جانبی به حداقل می‌رسد. شایع‌ترین عوارض جانبی، درد و تورم است.

بزرگ‌ترین خطر، عفونت است اما به دلیل کم‌تهاجمی بودن این شیوه، بسیار نادر است. اگر از نوع متفاوتی از سلول‌ های بنیادی (پرتوان یا pluripotent) به جای سلول‌ های بنیادی بالغ استفاده شود، خطر عفونت شاید افزایش یابد.

سلول‌ها در طول زمان در آزمایشگاه کشت می‌شوند یا با مواد شیمیایی ترکیب می‌گردند.

درمان آرتروز (استئوآرتریت) زانو با سلول‌ های بنیادی

درمان با سلول‌های بنیادی همچنین می‌تواند به طور بالقوه استئوآرتریت زانو را درمان کند. بسیاری از مبتلایان، علائم خود را از طریق ورزش، کاهش وزن، درمان‌های پزشکی و اصلاح شیوه زندگی مدیریت می‌کنند.

اگر علائم شدید شد، تعویض کامل زانو یک گزینه است. با این حال، درمان با سلول‌ های بنیادی می‌تواند جایگزینی برای جراحی باشد. با این حال، تحقیقات در مورد درمان با سلول‌های بنیادی برای آرتروز زانو تا حدودی محدود بوده و نتایج مطالعات متفاوت است.

چندین مطالعه به این نتیجه رسیده‌اند که درمان با سلول‌ های بنیادی علائم آرتریت زانو را بهبود می‌بخشد. در حالی که نتایج کلی امیدوارکننده هستند، تحقیقات بیشتری برای کشف موارد زیر مورد نیاز است:

درمان با سلول‌های بنیادی برای زانو دقیقا چگونه اثر می‌کند؟

چه میزان از سلول‌ های بنیادی باید به کار گرفته شود؟

نتایج تا چه زمانی دوام خواهند داشت؟

هر چند وقت یکبار به درمان نیاز خواهد شد؟

مراقبت بعد از تزریق سلول بنیادی در زانو

درمان با سلول های بنیادی برای زانو غیر تهاجمی است و مطالعات نشان می‌دهند که عوارض جانبی حداقل است. پس از عمل، برخی از افراد شاید به طور موقت شاهد افزایش درد و تورم باشند.

با این حال، اکثریت قریب به اتفاق افرادی که تزریق سلول‌های بنیادی انجام می‌دهند، هیچ عارضه جانبی نامطلوبی ندارند و نیاز به مراقبت خاصی بعد از تزریق سلول بنیادی در زانو نخواهند داشت.

شما می‌توانید به تنهایی و بدون نیاز به همراه، وارد مرکز درمانی شوید و پس از انجام درمان به خانه بروید. فعالیت‌های روزمره شما نیز تحت تاثیر قرار نمی‌گیرند.

بعد از تزریق سلول بنیادی در زانو و پس از مشورت با پزشک، می‌توانید برای کاهش دوران نقاهت و افزایش سرعت روند بهبودی از زانوبند نیز استفاده کنید. یکی از زانوبندهایی که تاثیر خارق‌العاده‌ای بر کاهش درد و التهاب زانو دارد، زانوبند زاپیامکس است.

زانوبند زاپیامکس با بهره بردن از تکنولوژی‌های اولتراسوند، اینفرارد و کِلاک پالس، ماساژی خارق‌العاده به بافت‌های داخلی زانو می‌دهد. این تکنولوژی‌ها روی افزایش گردش خون و کاهش التهاب تاثیر شگرفی دارند و تسکین و درمان را به دنبال خواهند داشت.

هزینه تزریق سلول‌ های بنیادی در زانو

هزینه تزریق سلول‌ های بنیادی در زانو به عواملی مختلفی مانند محل زندگی، نوع سلول‌های بنیادی مورد استفاده و روش درمان  بستگی دارد و معمولا بین ۸ تا ۱۵ میلیون تومان است.

مراکز سلول درمانی زانو در تهران

مراکز سلول درمانی زانو در تهران کم نیستند؛ تعدادی از آن‌ها عبارتند از:

• مرکز سلول درمانی رویان
• کلینیک دکتر میثم اسکویی
• کلینیک فوق تخصصی درد افتخار

تشخیص و کاندید مناسب برای درمان با سلول‌های بنیادی زانو

برای اینکه مشخص شود آیا تزریق سلول‌های بنیادی برای زانو درد شما مناسب است یا خیر، ارزیابی دقیق پزشکی لازم است. این ارزیابی معمولاً شامل موارد زیر می‌شود:

• آزمون‌های بالینی (معاینه فیزیکی پزشک): پزشک با لمس مفصل، بررسی دامنه حرکت و شنیدن صدای مفصل هنگام حرکت، وضعیت زانو را ارزیابی می‌کند.

• تصویربرداری (X-Ray، MRI و سونوگرافی): این روش‌ها به پزشک کمک می‌کنند تا میزان آسیب به غضروف، رباط‌ها یا مفصل زانو را مشخص کند.

• تست‌های آزمایشگاهی: در برخی موارد که احتمال عفونت یا التهاب سیستمیک وجود دارد، آزمایش خون یا مایع مفصلی انجام می‌شود.

چه کسانی کاندید مناسبی هستند؟

• بیماران مبتلا به آرتروز متوسط یا خفیف

• افرادی که دچار آسیب رباط یا پارگی منیسک شده‌اند

• کسانی که مایل نیستند یا نمی‌توانند تحت جراحی تعویض مفصل قرار بگیرند

چه کسانی کاندید مناسبی نیستند؟

• افراد مبتلا به عفونت فعال یا بیماری‌های عفونی سیستمیک

• بیماران مبتلا به سرطان یا بیماری‌های خودایمنی فعال

• افراد با مشکلات انعقادی خون یا مصرف داروهای خاص ضدانعقاد

مقایسه سلول درمانی با سایر روش‌های غیرجراحی

اگرچه جراحی تعویض مفصل زانو یکی از درمان‌های رایج در موارد شدید است، اما روش‌های غیرجراحی دیگری هم وجود دارند که باید با سلول‌درمانی مقایسه شوند:

• تزریق ژل هیالورونیک: باعث لغزندگی و کاهش اصطکاک مفصل می‌شود، اما اثر آن موقتی است و بیشتر برای کاهش درد استفاده می‌شود.

• تزریق PRP (پلاسمای غنی از پلاکت): حاوی فاکتورهای رشد است و به کاهش التهاب و تسریع بهبودی کمک می‌کند، اما توانایی بازسازی غضروف کمتر از سلول‌های بنیادی است.

• فیزیوتراپی و ورزش‌های اصلاحی: روشی ایمن و کم‌هزینه برای بهبود عملکرد زانو است اما در موارد پیشرفته آرتروز کافی نخواهد بود.

در مقایسه، درمان با سلول‌های بنیادی پتانسیل بازسازی غضروف و بافت مفصل را دارد و می‌تواند روند پیشرفت بیماری را کند کند.

شواهد علمی و تحقیقات درباره سلول‌درمانی زانو

مطالعات علمی متعددی در زمینه استفاده از سلول‌های بنیادی برای آرتروز و آسیب‌های زانو انجام شده است. بسیاری از این تحقیقات نشان داده‌اند که بیماران پس از تزریق سلول‌های بنیادی، کاهش درد و بهبود حرکت زانو را تجربه کرده‌اند.

با این حال، هنوز این روش به عنوان درمان قطعی تایید نشده و نیاز به مطالعات بیشتر برای بررسی موارد زیر وجود دارد:

• مدت زمان ماندگاری نتایج

• تعداد دفعات مورد نیاز تزریق

• تاثیر سلول‌های بنیادی در افراد با درجات مختلف آرتروز

به طور کلی، نتایج اولیه امیدوارکننده هستند اما این درمان همچنان در دسته روش‌های نوین و تحقیقاتی قرار می‌گیرد.

سوالات متداول درباره درمان زانو با سلول‌های بنیادی

۱. اثر تزریق سلول بنیادی زانو چقدر ماندگاری دارد؟
در اغلب بیماران بین ۱ تا ۳ سال، اما نتایج بسته به شدت بیماری و سبک زندگی متفاوت است.

۲. چند جلسه تزریق لازم است؟
بیشتر بیماران با یک یا دو جلسه درمان نتیجه می‌گیرند، اما در برخی موارد تکرار تزریق لازم است.

۳. آیا این روش تحت پوشش بیمه است؟
در حال حاضر بیشتر بیمه‌ها هزینه سلول درمانی را پوشش نمی‌دهند و باید آزاد پرداخت شود.

۴. بعد از تزریق چه مراقبت‌هایی لازم است؟
معمولاً توصیه می‌شود چند روز استراحت نسبی داشته باشید، اما بازگشت به فعالیت‌های روزمره خیلی سریع امکان‌پذیر است.

محدودیت‌ها و معایب واقعی سلول‌درمانی زانو

با وجود تمام مزایا، درمان با سلول‌های بنیادی محدودیت‌ها و معایبی هم دارد که باید قبل از تصمیم‌گیری به آن توجه کرد:

• هزینه بالا: هزینه این روش چندین برابر تزریق‌های معمولی است.

• عدم تایید رسمی در همه کشورها: برخی مراجع پزشکی مانند FDA هنوز این روش را به‌طور قطعی تایید نکرده‌اند.

• نتایج متغیر: همه بیماران پاسخ یکسانی دریافت نمی‌کنند و در بعضی افراد اثرگذاری کم است.

• لزوم تحقیقات بیشتر: هنوز مطالعات گسترده و طولانی‌مدت کافی برای اثبات کامل اثربخشی وجود ندارد.