درد وسط کمر و معده چه ارتباطی با هم دارند؟ درد این ناحیه دلایل متفاوتی می‌تواند داشته باشد. برای مثال زمانی که درد معده به سمت ناحیه پشتی و اطراف کمر باشد، علت متفاوتی با درد در ناحیه جلوی شکم دارد. به منظور ارائه بهترین راهکار درمانی، تشخیص محل دقیق عارضه و علت بروز آن اهمیت زیادی دارد. در این مطلب از شفاکاران در مورد درد معده که به پشت کمر میزند و دلایل بروز آن صحبت خواهیم کرد.
درد معده که به پشت کتف میزند
زمانی که یک ناحیه از بدن دچار درد یا عارضه می‌شود، نواحی اطراف هم به این مشکل دچار می‌شوند. در این صورت تشخیص دقیق محل عارضه اهمیت زیادی دارد تا درمان دقیقا در جایی که باید انجام شود. یکی از قسمت‌های بدن که در صورت بروز درد، فورا پخش شده و نواحی اطراف را درگیر می‌کند، معده است.
درد معده ممکن است به بخش‌های بالایی شکم سرایت کرده یا به پشت رسیده و عارضه کمردرد را نیز ایجاد کند. در این شرایط بسیاری از بیماران به سراغ استفاده از قرص و دارو یا محصولات طبی مانند کمربند پلاتینر می‌روند اما در صورتی که به موقع برای درمان اقدام نشود، احتمال بروز مشکلات جدی‌تر وجود خواهد داشت.
علاوه بر آن، محل پخش درد، علت دقیق بروز آن را مشخص می‌کند. به همین دلیل زمانی که دچار معده درد شدید و در کنار آن، درد در دیگر نواحی بدن را نیز احساس کردید، باید محل دقیق درد را بررسی کرده و به پزشک مراجه کنید.
برای مثال زمانی که دچار درد معده شده باشید و همزمان در ناحیه کتف خود نیز احساس درد کنید، باید احتمال آسیب در دستگاه گوارش فوقانی مانند کیسه صفرا یا پانکراس را داده و برای تشخیص دقیق به پزشک مراجعه کنید.
بیشتر بخوانید: درد بالای کمر بین دو کتف
علل درد وسط کمر پشت معده
درد وسط کمر پشت معده، دلایل مختلفی دارد که تشخیص دقیق آن، در انتخاب روش درمانی نیز مؤثر است. برای مثال زمانی که علت درد ستون فقرات پشت معده، آسیب‌دیدگی مهره‌های کمر باشد، باید از طریق تمرینات فیزیوتراپی یا حتی جراحی برای درمان اقدام کرد. اما در مواردی که معده درد عصبی باعث پخش درد در نواحی مختلف شود، می‌توان با آرامبخش درد را تسکین داد. در ادامه چند علت رایج درد معده که به پشت کمر می زند را معرفی خواهیم کرد:
مشکلات گوارشی
بیماری‌های گوارشی مثل ریفلاکس معده، سنگ‌های صفراوی یا التهاب کیسه صفرا، زخم معده و همچنین نفخ معده می‌توانند موجب بروز درد مشترک بین معده و کتف شوند.
ورم معده (گاستریت)
ورم معده یا گاستریت هم از جمله عارضه‌هایی است که با درد معده همراه بوده و احتمال پخش شدن آن تا قسمت وسط کمر و پشت را دارد. علت بروز این درد در ناحیه معده و کمر، التهابی است که در سطح داخلی دیواره معده ایجاد شده و باعث دردهای شدید می‌شود. در این عارضه بیمار به خوراکی‌های مصرفی نیز حساس می‌شود و حتی در صورت مصرف دارو مانند شیاف یا قرص نیز ممکن است دچار درد شدید و غیرقابل تحمل شود.
وجود باکتری و عفونت در معده
باکتری‌ها و عفونت‌های معده مانند باکتری هلیکوباکتر پیلوری و ویروس‌هایی مثل آدنوویروس، می‌توانند اثرات زیادی بر روی سیستم‌های مختلف بدن داشته باشند. برخی از این اثرات ممکن است شامل درد در نواحی غیر مرتبط مانند کتف و کمر باشند.
حملات قلبی
همزمانی درد معده با درد سمت چپ کتف می‌تواند یکی از نشانه‌های بروز حمله قلبی باشد. به ویژه اگر این درد با علائم دیگری مثل تپش قلب، تنگی نفس، استفراغ و خستگی همراه باشد به اقدامات اورژانسی نیاز است.
بارداری
از دیگر دلایل درد معده که به پشت و کمر میزند، می‌توان به بارداری اشاره کرد. این عارضه به خصوص در ماه‌های آخر شدت پیدا می‌کند، به حدی که فرد حتی در انجام امور عادی مانند راه رفتن هم دچار اختلال می‌شود. درد معده و کمر در اثر بارداری نیز ناشی از اضافه وزن و سنگین شدن مادر در ماه‌های آخر است.
تروما
درد وسط کمر و پشت معده، همیشه به دلیل عارضه‌ای در معده نیست و گاهی آسیب‌های شدید در ناحیه کمر هم باعث پخش درد در قسمت‌های دیگر، به خصوص معده می‌شوند. صدمات فیزیکی در ناحیه پشت کمر، به خصوص زمانی که شدید باشند، احتمال بروز معده درد و کمردرد را افزایش می‌دهند.
تغییرات هورمونی
درد وسط کمر پشت معده در بعضی موارد ناشی از مشکلات و تغییرات هورمونی در بدن است. برای مثال در دوران پریودی این عارضه برای زنان بیشتر رخ داده و آنها را درگیر می‌کند. درد در دوران قاعدگی معمولا در سمت معده شدیدتر است و زمانی که برای رفع آن اقدامی نشود، ابتدا به پشت کشیده می‌شود و کمر را نیز درگیر می‌کند.
مسمومیت غذایی
مسمومیت بر اثر مصرف غذاهای ناسالم و فاسد، علاوه بر تحت تأثیر قرار دادن معده می‌تواند با مشکلات عضلانی از جمله درد پشت کتف نیز همراه باشد. اگرچه درد پشت کمر و کتف در این وضعیت معمولاً جدی نیست، اما در برخی موارد ممکن است نشان‌دهنده عوارض بیشتر باشد که نیاز به درمان و مشاوره پزشکی دارد.
حساسیت به لاکتوز
عدم تحمل لاکتوز ارتباط مستقیم با درد پشت کتف ندارد. بلکه این درد بیشتر به دلیل واکنش‌های غیرمستقیم بدن به دردهای گوارشی است که ممکن است از حساسیت به لاکتوز ناشی شود.
استرس
افرادی که به طور مداوم با استرس و فشارهای عصبی مواجه هستند، بیشتر از سایرین به مشکلات گوارشی مبتلا می‌شوند. علاوه بر دردهای گوارشی، در برخی مواقع استرس می‌تواند موجب احساس ناراحتی در ناحیه کتف نیز شود. تحقیقات نشان داده است که استرس مزمن می‌تواند تأثیرات قابل توجهی بر دستگاه گوارش بگذارد و مشکلاتی نظیر سندرم روده تحریک‌پذیر را به همراه داشته باشد. این سندرم علاوه بر درد شکم، نفخ، یبوست و اسهال، ممکن است به شکل معده دردی که به پشت می زند، نیز ظاهر شود.
بیشتر بدانید: معجون برای کمردرد
درد بالای معده نشانه چیست؟
همانطور که گفته شد، معده از جمله اندام‌هایی است که دردهای ایجاد شده در آن داخل بدن پخش می‌شود و به خصوص اندام‌ها و بخش‌های اطراف معده را درگیر می‌کنند. در بعضی موارد ممکن است معده درد به سمت بالا رفته و اندام‌های فوقانی را درگیر کند.
کمی قبل در مورد درد معده و کتف و ارتباط آنها صحبت کردیم اما در صورتی که معده درد با مشکلات و عارضه در دیگر بخش‌های فوقانی ترکیب شود، چه باید کرد؟ در اینجاد باید نشانه‌ها را بررسی کرد و سپس براساس آنها برای ارائه راهکار درمانی مناسب اقدام کرد. همانطور که در مورد درد وسط کمر پشت معده گفتیم، دلایل درد معده و درگیری همزمان قسمت‌های بالایی شکم هم بسیار زیاد است، برای مثال:
گاز معده
گاز یا نفخ معده در ایجاد معده درد، به خصوص در قسمت فوقانی و اندام‌های بالایی معده تأثیر زیادی دارد. البته این مدل معده درد چندان جدی نیست و بعد از چند ساعت از بین می‌رود، مگر در شرایطی که بیمار به یبوست هم دچار باشد که در این صورت، درد تا ساعت‌ها همراه بیمار خواهد بود.
بخوانید: علت سوزش پشت کمر
عفونی شدن معده
در صورتی که معده دچار عفونت شده باشد و درد این ناحیه در اثر عفونت باشد، احتمال پخش شدن آن در قسمت‌های مختلف بدن به خصوص اندام‌های فوقانی معده وجود دارد. در این شرایط راهکار درمانی، رفع عفونت است و تا زمانی که برای این کار اقدام نشود، درد با بیمار همراه خواهد بود.
آپاندیسیت
در برخی موارد، پخش عفونت معده باعث ابتلای دیگر اندام‌های بدن به عفونت می‌شود. برای مثال آپاندیس یکی از اندام‌هایی است که احتمال عفونت آن در اثر عفونت معده وجود دارد و در این صورت باعث درد شدید و مشکلات فراوان در این ناحیه از بدن می‌شود. دردی که ناشی از آپاندیسیت باشد باید فورا از طریق جراحی درمان شود و راهکار دیگری برای رفع آن وجود ندارد.
درمان درد وسط کمر پشت معده
درمان این عارضه بستگی به علت زمینه‌ای آن دارد. همانطور که قبل‌تر اشاره شد عوامل مختلفی در بروز درد معده و پشت کمر تأثیر دارند، از جمله: مشکلات گوارشی، حملات قلبی، استرس، بارداری و تغییرات هورمونی. از این رو پزشکان با در نظر گرفتن علت درد، درمان‌های مختلفی را ارائه می‌کنند. برای مثال اگر این درد به دلیل بیماری‌های گوارشی مثل ریفلاکس معده، زخم معده و یا معده درد عصبی بروز کند، می‌توان قرص فاموتیدین را توصیه کرد.
دومپریدون از دیگر داروهایی است که معمولا برای رفع درد ناشی از التهاب تجویز می‌شود و در صورتی که به معده درد دچار بوده و همزمان دچار درد در ناحیه کمر هم شده باشید، می‌توانید از آن استفاده کنید. البته داروهای دیگری مانند دی سیکلومین، رابپرازول، رانیتیدین و… هم وجود دارد که باید تحت نظر پزشک مصرف شوند.
بخوانید: بهترین دارو برای گرفتگی عضلات
درمان خانگی درد معده و پشت کمر
در شرایطی که درد وسط کمر پشت معده شدید نباشد، می‌توان از درمان‌های خانگی نیز کمک گرفت. در ادامه با برخی از ساده‌ترین اقدامات برای تسکین درد معده که به پشت کتف می زند آشنا می‌شویم.
کمپرس گرم
استفاده از کمپرس گرم یکی از روش‌های خانگی مؤثر برای تسکین درد است. این روش همچنین می‌تواند در کاهش معده دردهایی که ناشی از آنفولانزا، ویروس‌ها و باکتری‌های معده، و یا اسپاسم عضلات معده است مؤثر واقع شود.
دمنوش‌های گیاهی
دمنوش‌های گیاهی به عنوان یکی از روش‌های طبیعی و مؤثر برای کاهش درد معده شناخته می‌شوند. از جمله بهترین دمنوش‌ها برای درمان درد معده و پشت می‌توان به دمنوش زنجبیل، بابونه و نعنا اشاره کرد.
- زنجبیل: به دلیل خواص ضدالتهابی به کاهش گاستریت (ورم معده) و دردهای معده کمک می‌کند. این گیاه دارویی همچنین با ترشح آنزیم‌های گوارشی به هضم بهتر غذا کمک می‌کند.
- بابونه: این گیاه دارویی دارای خاصیت آرامبخش و ضداسپاسم است. از این رو می‌تواند به کاهش گرفتگی عضلات معده و روده، تسکین دردهای گوارشی ناشی از استرس، مشکلات هضم، و سوزش سردل کمک کند.
- نعنا: دمنوش نعنا در کاهش نفخ و اسپاسم بسیار مؤثر است. این گیاه دارویی همچنین می‌تواند درد ناشی از سوء‌هاضمه را کاهش داده و به تسکین علائم سندرم روده تحریک‌پذیر کمک کند.
تنفس عمیق
نفس کشیدن صحیح و عمیق می‌تواند با کاهش استرس، دردهای ناحیه کمر را که از گرفتگی عضلات کمر و یا اسپاسم دیواره معده ناشی می‌شود را کاهش دهد. تنظیم تنفس و تمرکز روی دم و بازدم باعث رهاسازی شده و از تنش عضلات جلوگیری می‌کند.
نوشیدن مایعات کافی
مصرف آب کافی به بهبود هضم و رقیق شدن اسید معده کمک می‌کند، که در نتیجه می‌تواند از تحریک دیواره معده و بروز درد معده جلوگیری کند. همچنین مصرف شیر ولرم، دمنوش‌های گیاهی به همراه عسل می‌تواند برای کاهش معده درد مؤثر باشد.
داروی ضد نفخ
با توجه به این که درد ناشی از نفخ معده می‌تواند به دیگر قسمت‌ها از جمله کمر و کتف سرایت کند، با مصرف داروهای ضد نفخ می‌توان علاوه بر درد معده از درد پشت کمر نیز جلوگیری کرد.
سخن پایانی
درد معده که به نواحی پشت و کمر سرایت می‌کند، می‌تواند نشانه‌ای از مشکلات گوارشی، عصبی، عضلانی یا حتی قلبی باشد. همانطور که در این مقاله بررسی شد، تشخیص به‌موقع علت دقیق این نوع درد برای انتخاب بهترین روش درمانی اهمیت حیاتی دارد. از آنجا که بسیاری از این دردها قابل کنترل و پیشگیری هستند، توجه به سبک زندگی سالم، تغذیه مناسب، مدیریت استرس و نوشیدن مایعات کافی می‌تواند نقش مؤثری در کاهش این عارضه داشته باشد. در نهایت، مراجعه به پزشک در صورت تداوم یا شدت درد، اقدامی هوشمندانه و ضروری است تا از بروز مشکلات جدی‌تر جلوگیری شود.
سوالات متداول
علت معده درد عصبی که به پشت می زند، چیست؟
افراد استرسی یا افرادی که در موقعیت‌های خاص دچار نگرانی می‌شوند، معمولا دچار معده درد عصبی می‌شوند. با توجه به پخش اعصاب در سرتاسر بدن، بروز عارضه ناشی از عصبی شدن، اعصاب اطراف را درگیر کرده و کمردرد را نیز باعث می‌شود.
بهترین قرص برای درد معده و پشت کمر چیست؟
بهترین درمان دارویی بستگی به علت دقیق درد دارد. برای درد معده می‌توان از داروهایی مانند فاموتیدین، دومپریدون یا داروهای ضد التهاب استفاده کرد. اگر درد ناشی از مشکلات گوارشی مانند التهاب معده یا زخم معده باشد، این داروها کمک‌کننده هستند.
درد بین دو کتف و معده، به چه دلیل اتفاق می‌افتد؟
اصلی‌ترین علت درد بین دو کتف و معده، رفلاکس معده است. البته در برخی موارد این اتفاق ممکن است نشانه‌ای از بیماری‌های جدی‌تر مانند حمله قلبی باشد که نیاز به توجه فوری پزشکی دارد.